Przejdź do treści
Gmina Lisewo

Czcionka A- A A+

Kontrast

Mapa BIP
  • Strona główna
  • Aktualności
  • Mieszkaniec
    • Informacja dla osób niesłyszących
    • Urząd Gminy
      • Wójt
      • Dane teleadresowe
      • Numery telefonów
    • Rada Gminy
      • Skład
      • Komisje
      • Uchwały
      • Transmisja z obrad
      • Imienne wykazy głosowań
    • Fundusz sołecki
      • Informacje podstawowe
      • Aktualności
      • Realizacja
      • Galeria
    • Ważne telefony
    • Usługi
      • Gopsodarka Odpadami Komunalnymi
      • Służba zdrowia
        • Ośrodek zdrowia
        • Rehabilitacja
        • Apteka
      • Oświata
    • Gminna Biblioteka
    • Zwierzęta w Gminie
      • Program opieki
      • Dla właścicieli
        • 2019
        • 2020
      • Dla opiekunów kotów wolnożyjących
      • Czekają na dom
      • Kontakt
  • Inwestor
    • Baza przedsiębiorców
    • Forum przedsiębiorczości
    • Zamówienia publiczne
    • Geoportal
    • www.biznes.gov.pl
  • Turysta
    • O Gminie
    • Historia
    • Warto zobaczyć
    • Arkadia
    • Zagroda Zbyszka
  • Galeria
    • 2020
    • 2019
    • 2018
    • 2017
    • Archiwum
  • KORONAWIRUS
kalendarz wójta

Historia

Gmina Lisewo > Turysta > Historia > Historia cz. 2

Historia cz. 2

Print Friendly, PDF & Email

Przy kościele znajdował się także szpital (przytułek) dla ubogich ufundowany przez starostę lipienieckiego Jana Kostkę i rodzinę Działowskich z pobliskiego Dzaiłowa. W sierpniu 1831 r. na Lisewo spadła epidemia cholery, która pochłonęła 94 osoby. Pochowano je we wspólnej mogile na początku wsi, gdzie dziś znajduje się kaplica św. Józefa. Liczba ofiar byłaby większa, zapobiegła temu swą ofiarną postawą ks. Jan Kanty Dombrowski. Po jego śmierci mieszkańcy Lisewa uczcili jego pamięć epitafium, które do dziś wisi w południowej części prezbiterium kościoła.

Od połowy XIX wieku w Lisewie, za sprawą miejscowego proboszcza ks. Stanisława Machorskiego, rozwijała się Polska działalność kulturalno- społeczna. Jej celem było przeciwstawienie się germanizacji.

Już w 1848 roku w czasie Wiosny Ludów, w ramach zorganizowanej przez ks. Machorskiego Lidze Polskiej powstało na terenie parafii kilka bibliotek. Od 1862 roku odbywały się tu posiedzenia Towarzystwa Rolniczego ziemi chełmińskiej, później towarzystwa powiatowego.

23 IV 1867 roku założono parafialne kółko rolnicze. Statutowym i rzeczywistym celem działalności koła było szerzenie wiedzy rolniczej i jej praktyczne zastosowanie: zastąpienie trójpolówki płodozmianem. uprawa nowych roślin, uszlachetnienie ras zwierząt hodowlanych, stosowanie nawozów mineralnych, wspólny zakup maszyn, nawozów i nasion.

Kilka lat później 18 III 1873 roku założono Bank Ludowy. Bank lisewski był pierwszym tego rodzaju bankiem w powiecie chełmińskim, jego akcjonariuszami byli zamożni chłopi, kupcy, rzemieślnicy i polscy ziemianie.

W roku 1898 utworzono jednostkę Straży Pożarnej, inicjatorem jej zorganizowania i długoletnim komendantem był Tadeusz Makowski.

Poza bankiem istniała w Lisewie druga spółka zarobkowo – gospodarcza. Była nią mleczarnia, założona w 1904 przez okolicznych hodowców krów mlecznych.

Ważną rolę na przełomie XIX i XX wieku odegrał ksiądz Stanisław Machorski, który wychował dwa pokolenia aktywnych działaczy kulturalnych i społecznych. Był obrońcą polskości i wszędzie gdzie tylko mógł przeciwstawiał się germanizacji, był inicjatorem założenia fundacji stypendialnej, Towarzystwa Pomocy Naukowej, która pomagała materialnie zdolnym i ubogim Polakom w zdobyciu wykształcenia. Występował przeciw wypieraniu języka polskiego ze szkół, walczył z polityką kulturkampfu, jego plebania była schronieniem dla emisariuszy.

Czytaj dalej
Tweet
  • Turysta
    • O Gminie
    • Historia
    • Warto zobaczyć
    • Arkadia
    • Zagroda Zbyszka

nasi partnerzy

Główne menu

  • Informacja dla osób niesłyszących
  • RODO
  • Polityka prywatności
  • Deklaracja dostępności

Kontakt

Chełmińska 2, 86-230 Lisewo

56 676 86 14

fax. 56 676 86 14 wew. 32

urzadgminy@lisewo.com

www.lisewo.com

szybka wiadomość

captcha

archiwum

Zobacz poprzednią wersję portalu
Gminy Lisewo. Zapraszamy do zapoznania się z materiałem z poprzednich lat.

przejdz do archiwum

copyright Gmina Lisewo 2017 - 2021

wykonanie
pixelartmedia.pl / webtop1.pl

Accessibility
Close
Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.ZgodaNie wyrażam zgodyPolityka prywatności