Warto zobaczyć

1. Kościół parafialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Lisewie.
Obiekt ten jest nie tylko atrakcyjny pod względem architektonicznym, ponieważ pochodzi z końca XIII wieku, ale również znajduje się w nim wiele cennych zabytków m.in. granitowa chrzcielnica z przełomu XIII/XIV, epitafium poświęcone ks. Janowi Kantemu Dąbrowskiemu, cztery lichtarze z XIV wieku, trójramienny świecznik z postacią Matki Bożej z XV wieku, dwa dzwony z XVII wieku, monstrancja z połowy XVIII wieku, czerwony ornat z początku XVIII wieku. W bocznym ołtarzu, po prawej stronie, znajduje się obraz Matki Bożej z dzieciątkiem powstały w połowie XVIII wieku. Otoczony jest on lokalnym kultem, o czym świadczą liczne wota i odbywające się co środę nowenny. www.sanktuariumwlisewie.pl

 

2. Ruiny zamku Krzyżackiego w Lipienku.

Zamek zbudowany został na półwyspie J. Zamkowego. Przed przybyciem Krzyżaków znajdował się tu niewielki gród z XI w. Krzyżacy odbudowali go, lecz w 1277 r. został ponownie zniszczony. Na jego miejscu powstał na przełomie XIII/XIV wieku murowany, dwuczęściowy zamek, otoczony szerokimi i głębokimi fosami.

Zamek składał się z dwóch części: przedzamcza – znajdowały się tu budynki gospodarcze dużych rozmiarów stodoły, obory, kuźnie, browar i gorzelnia to wszystko otoczone było murem oporowym. Drugą częścią był zamek otoczony murem. Budynek zamkowy zbudowany był z kamieni i cegieł, jego długość wynosiła 39 metrów, szerokość 33 metry, a wysokość 12 metrów. W północno – wschodnim narożniku była ośmioboczna baszta o wysokości 23 metrów, w środku znajdował się dziedziniec, otoczony od południa i zachodu murowanymi, dwukondygnacyjnymi krużgankami.

W czasach krzyżackich zamek był siedzibą wójtów zarządzających posiadłościami zakonu. W Lipienku wydano wiele ważnych dokumentów m.in. przywilej lokacyjny Grudziądza z 1291 roku. Dwóch wójtów z Lipienka pełniło funkcję wielkiego mistrza krzyżackiego. Zamek był kilkakrotnie oblegany przez wojska polskie. Po raz pierwszy w 1330 roku przez króla Władyslawa Łokietka, jednak nie został zdobyty i w październiku 1330 r. podpisano tu rozejm. Po przejściu zamku w ręce polskie po II pokoju toruńskim w 1466, w imieniu króla zarządzali nim dzierżawcy. Najdłużej, bo aż 94 lata zarządzali nim Stanisław i jego syn Jan Kostkowie. Dzięki ich staraniom zamek doprowadzono do dawnej świetności, byli również dobrodziejami lisewskiego kościoła. Zamek i starostwo zostało dotkliwie zniszczone podczas potopu szwedzkiego w latach 1655-1660. W 1765 r. stały jeszcze 3 ściany zamku, do jednej z nich dobudowano dom dzierżawcy. W ciągu XIX w. mury rozebrano. Dziś zobaczyć można tylko króciutki fragment muru, jedną piwnicę i doły po pozostałych.

 

 

 

 

 

 

 

3. Dwór z końca XIX wieku w Mgoszczu.

Obecnie znajduje się Dom Pomocy Społecznej oraz przylegający do niego park z kilkoma pomnikami przyrody.